De vier
Van Oorspronkelijk Gezicht naar Gepijnigde Profilering.
Mullah Nasrudin en de ballon
Mullah Nasrudin was in een herberg met veel bedden op een kamer. Mullah bedacht dat hij in het donker niet zou weten wie hij was, daarom bond hij een ballon aan zijn enkel. Toen Nasrudin sliep haalde de man in het bed naast hem een grap uit en bond de ballon van Nasrudin aan zijn eigen enkel. Toen Nasrudin wakker werd, keek hij naar de man naast hem. Hij schudde zijn hand en zei: “Ja, ik weet wie je bent. Jij bent Mullah Nasrudin, maar vertel mij alsjeblieft wie ík ben.”
Essentie: Individueren
Dit is de essentie van het bijzondere, het eenmalige en unieke. Almaas noemt deze essentie Heilige Oorsprong. Elk menselijk individu heeft een oorspronkelijk gezicht, hij is enig in zijn soort. Op het niveau van de essenties doet zich het wonder voor dat je inderdaad uniek bent, in de zin van een unieke manifestatie van en binnen het geheel. Individueren of individu worden is dan ook het realiseren van de unieke eigenheid in de wereld. Daar passen creativiteit en oorspronkelijkheid bij in een proces van voortdurende transformatie.
Mullah Nasrudin en de ballon maakt helder dat je uiteindelijk weet wie je bent, wat je identiteit is. Identiteit is het rechtstreeks ervaren wie je bent, niet je naam, of je herinneringen, of je overtuigingen, dat zijn de "ballonnen" waarmee we ons identificeren.
Individueren en de ervaring.Onze individualiteit of Oorspronkelijk Gezicht is de bron van onze creativiteit.
Zeer creatieve mensen hebben bewust of onbewust een stevige verbinding met de energie van de Vier. Iemand die vanuit deze essentie kan handelen genereert steeds iets nieuws, iets dat er nog niet eerder is geweest. Dat kan bijvoorbeeld een kunstwerk, maar ook een unieke manier van leven zijn. Iemand die dit dagelijks kan doen is een bijzondere kunstenaar, hij beoefent de kunst van het leven.
Een piekervaring van individueren zou kunnen zijn:“Ik maak deel uit van het grote geheel, ben één met al het andere en toch breng ik dat voortdurend op unieke, oorspronkelijke en persoonlijke manier tot uitdrukking”.
Archetypen: De Rebel, de Revolutionair, Osiris, Christus, de gevallen Engel.
De Rebel of de Revolutionair is degene die tegen de gevestigde orde is en die het anders, en wel op zijn manier wil doen. De rebel is in archetypische zin het symbool van degene die verandering of transformatie inluidt. Dat kan op een egocentrische manier zijn maar ook op een manier die iets nieuws, iets oorspronkelijks in de wereld brengt. Adolescenten zijn een goed voorbeeld van dit principe, ze verzetten zich tegen de bestaande orde van hun ouders en komen zo in een losmakingproces terecht dat hen de gelegenheid biedt om een eerste grote stap te doen in de ontwikkeling van hun individualiteit.
Osiris is de Oud-Egyptische god die in eerste instantie koning is over Egypte. Hij sterft door de hand van zijn broer Seth en hij wordt op voorspraak van zijn vrouw Isis door de grote goden van Egypte uit de dood opgewekt. Uiteindelijk wordt hij heerser over de Am-Duat, de onderwereld. Dit is het principe van transformatie, sterven aan het oude leven en wedergeboren worden in het nieuwe leven. In het Enneagram is in de Vier ook het sterven aan het oude leven aan de orde. In de Vijf vindt dan de wedergeboorte in het nieuwe leven plaats.
De transformatie zelf vindt dus in het gebied tussen de Vier en de Vijf plaats.
Ook Christus die sterft aan het kruis, drie dagen in de onderwereld verblijft en dan op aarde verrijst, is een dergelijk transformatiesymbool.
Lucifer is het hoofd van de Engelen die in opstand komen tegen de gevestigde orde, de orde van God. Hij wil onder de oppermacht van God uitkomen en zoekt in feite vrijheid. Hij wordt volgens de mythologie, samen met de andere afvallige engelen in de diepe duisternis in het centrum van de aarde geworpen. Ook dit is het eerste deel van een transformatieproces.
De Dwaling van de Vier(naar Riso en Hudson)De dwaling
Ook jonge kinderen proberen de dingen op hun eigen manier te doen en als zij zich voortdurend moeten aanpassen aan de maatschappij (en dat moeten ze), dan zullen ze begrijpen: “Ik mag niet (gelukkig zijn) zoals ik ben”.
De innerlijke wond
Het kind heeft niet gehoord (hoewel dat misschien wel is gezegd) “Je wordt gezien zoals je bent”.
Zo krijgt het kind het angstige vermoeden “Ik heb geen eigen identiteit, of eigen betekenis”.Ook hier wordt dit ondraaglijk pijnlijke vermoeden naar de achtergrond van het bewustzijn verbannen.
Het imago
Het kind zal zichzelf op basis van zijn essentie van uniciteit een nastrevenswaardig imago construeren van ongeveer de volgende strekking: “Ik ben anders, gevoelig, uniek, zelfbewust, intuïtief, zachtaardig”.
De strategieDe strategie wordt dan: “Ik ben bijzonder, uniek en laat dat ook zien, want dan ben ik iemand.”
Karakterisering van de Vier: de IndividualistKARAKTERISERINGEN:
Individualist,
Creativeling,
Diepgraver,
Idealist,
Romanticus,
Kunstenaar.
VERVORMINGEN:
Slachtoffer,
Waaghals,
Egotripper,
Bohémien,
Criticaster,
Melancholicus.
Mullah Nasrudin als schrijverEen gemeenschappelijke kennis stelde mij voor aan Mullah Nasrudin. De kennis zei dat Nasrudin een groot schrijver was. En daarbij glimlachte hij veelbetekenend. Ik vroeg aan de Mullah: “Wat hebt u zoal geschreven?” Hij antwoordde: “Ik ben net klaar met Hamlet.”
Ik kon mijn oren niet geloven, dus ik stelde hem de vraag: “Hebt u ooit gehoord van William Shakespeare?”
De Mullah zei: “Dat is nu eigenaardig, want die vraag is me al eerder gesteld, toen ik Macbeth had geschreven.” En hij vroeg: “Wie is die William Shakespeare? Hij pleegt voortdurend plagiaat. Wat ik schrijf, schrijft hij ook.”
De strateeg: de Individualist
De strateeg of subpersoonlijkheid die op dominante wijze de bij de Vier passende strategie hanteert noem ik een Individualist. Hij is degene die er op gericht is om zich op unieke wijze in de wereld te profileren.
In het verhaal van Nasrudin als schrijver komt het vraagstuk van de Vier op ironische wijze voor het voetlicht. De strategie van de Vier is uiteindelijk gebaseerd op imitatie van de buitenwereld, het lijkt alleen maar uniek, maar is dat niet. Pas als hij in contact staat met zijn essentie kan hij oorspronkelijk werk leveren.
De Strategie van de Individualist
De Individualist heeft vanuit zijn essentie contact met zijn oorspronkelijkheid en zijn uniciteit en is sensitief, emotioneel intens en gereserveerd. Als strategie streeft de Individualist naar het verwerven van waardering door bijzonder te zijn. De Vier is het introspectieve, romantische type, met een groot invoelingsvermogen en gevoel voor schoonheid. De Individualist probeert vaak het ideaal, het onbereikbare te bereiken. De Vier als echte romanticus is in staat tot diep invoelen en inleven zowel in het sociale alsook in het kunstzinnige. Ze zijn avonturiers net als de Zeven, maar waar deze gericht is op avontuur in de buitenwereld, is de Vier gericht op innerlijk avontuur.
Vieren streven naar het imago: “Ik ben gevoelig, anders, uniek, zelfbewust, zacht, intuïtief, diepzinnig, eerlijk tegen mijzelf”.
De Individualist wordt meestal gewaardeerd vanwege:
De Schaduw van de Individualist
Naranjo noemt deze strategie: “Geluk zoeken door pijn”. De Vier neigt tot “zwemmen” in het pijnlijke gevoel van wat er allemaal aan hem ontbreekt en probeert dit krachtig te compenseren door onbereikbare dromen na te jagen. Die dromen worden, vanwege hun onrealistische karakter nooit bereikt. Dit kan tot een kwelling worden waardoor de Vier naar melancholie of depressiviteit neigt.
De spreekstijl is vaak weemoedig en/of klagend.
Stoot nogal eens af vanwege:
De Vier komt tot bloei
Pas als de Vier de overlevingsstrategie laat vallen en terugkeert naar zijn essentie komt hij weer in contact met zijn oorspronkelijkheid, dan is de Vier op zijn best, oorspronkelijk, geïnspireerd, zeer creatief en een steun voor mensen in moeilijkheden.
In vogelvlucht:
Mullah Nasrudin en de ballon
Mullah Nasrudin was in een herberg met veel bedden op een kamer. Mullah bedacht dat hij in het donker niet zou weten wie hij was, daarom bond hij een ballon aan zijn enkel. Toen Nasrudin sliep haalde de man in het bed naast hem een grap uit en bond de ballon van Nasrudin aan zijn eigen enkel. Toen Nasrudin wakker werd, keek hij naar de man naast hem. Hij schudde zijn hand en zei: “Ja, ik weet wie je bent. Jij bent Mullah Nasrudin, maar vertel mij alsjeblieft wie ík ben.”
Essentie: Individueren
Dit is de essentie van het bijzondere, het eenmalige en unieke. Almaas noemt deze essentie Heilige Oorsprong. Elk menselijk individu heeft een oorspronkelijk gezicht, hij is enig in zijn soort. Op het niveau van de essenties doet zich het wonder voor dat je inderdaad uniek bent, in de zin van een unieke manifestatie van en binnen het geheel. Individueren of individu worden is dan ook het realiseren van de unieke eigenheid in de wereld. Daar passen creativiteit en oorspronkelijkheid bij in een proces van voortdurende transformatie.
Mullah Nasrudin en de ballon maakt helder dat je uiteindelijk weet wie je bent, wat je identiteit is. Identiteit is het rechtstreeks ervaren wie je bent, niet je naam, of je herinneringen, of je overtuigingen, dat zijn de "ballonnen" waarmee we ons identificeren.
Individueren en de ervaring.Onze individualiteit of Oorspronkelijk Gezicht is de bron van onze creativiteit.
Zeer creatieve mensen hebben bewust of onbewust een stevige verbinding met de energie van de Vier. Iemand die vanuit deze essentie kan handelen genereert steeds iets nieuws, iets dat er nog niet eerder is geweest. Dat kan bijvoorbeeld een kunstwerk, maar ook een unieke manier van leven zijn. Iemand die dit dagelijks kan doen is een bijzondere kunstenaar, hij beoefent de kunst van het leven.
Een piekervaring van individueren zou kunnen zijn:“Ik maak deel uit van het grote geheel, ben één met al het andere en toch breng ik dat voortdurend op unieke, oorspronkelijke en persoonlijke manier tot uitdrukking”.
Archetypen: De Rebel, de Revolutionair, Osiris, Christus, de gevallen Engel.
De Rebel of de Revolutionair is degene die tegen de gevestigde orde is en die het anders, en wel op zijn manier wil doen. De rebel is in archetypische zin het symbool van degene die verandering of transformatie inluidt. Dat kan op een egocentrische manier zijn maar ook op een manier die iets nieuws, iets oorspronkelijks in de wereld brengt. Adolescenten zijn een goed voorbeeld van dit principe, ze verzetten zich tegen de bestaande orde van hun ouders en komen zo in een losmakingproces terecht dat hen de gelegenheid biedt om een eerste grote stap te doen in de ontwikkeling van hun individualiteit.
Osiris is de Oud-Egyptische god die in eerste instantie koning is over Egypte. Hij sterft door de hand van zijn broer Seth en hij wordt op voorspraak van zijn vrouw Isis door de grote goden van Egypte uit de dood opgewekt. Uiteindelijk wordt hij heerser over de Am-Duat, de onderwereld. Dit is het principe van transformatie, sterven aan het oude leven en wedergeboren worden in het nieuwe leven. In het Enneagram is in de Vier ook het sterven aan het oude leven aan de orde. In de Vijf vindt dan de wedergeboorte in het nieuwe leven plaats.
De transformatie zelf vindt dus in het gebied tussen de Vier en de Vijf plaats.
Ook Christus die sterft aan het kruis, drie dagen in de onderwereld verblijft en dan op aarde verrijst, is een dergelijk transformatiesymbool.
Lucifer is het hoofd van de Engelen die in opstand komen tegen de gevestigde orde, de orde van God. Hij wil onder de oppermacht van God uitkomen en zoekt in feite vrijheid. Hij wordt volgens de mythologie, samen met de andere afvallige engelen in de diepe duisternis in het centrum van de aarde geworpen. Ook dit is het eerste deel van een transformatieproces.
De Dwaling van de Vier(naar Riso en Hudson)De dwaling
Ook jonge kinderen proberen de dingen op hun eigen manier te doen en als zij zich voortdurend moeten aanpassen aan de maatschappij (en dat moeten ze), dan zullen ze begrijpen: “Ik mag niet (gelukkig zijn) zoals ik ben”.
De innerlijke wond
Het kind heeft niet gehoord (hoewel dat misschien wel is gezegd) “Je wordt gezien zoals je bent”.
Zo krijgt het kind het angstige vermoeden “Ik heb geen eigen identiteit, of eigen betekenis”.Ook hier wordt dit ondraaglijk pijnlijke vermoeden naar de achtergrond van het bewustzijn verbannen.
Het imago
Het kind zal zichzelf op basis van zijn essentie van uniciteit een nastrevenswaardig imago construeren van ongeveer de volgende strekking: “Ik ben anders, gevoelig, uniek, zelfbewust, intuïtief, zachtaardig”.
De strategieDe strategie wordt dan: “Ik ben bijzonder, uniek en laat dat ook zien, want dan ben ik iemand.”
Karakterisering van de Vier: de IndividualistKARAKTERISERINGEN:
Individualist,
Creativeling,
Diepgraver,
Idealist,
Romanticus,
Kunstenaar.
VERVORMINGEN:
Slachtoffer,
Waaghals,
Egotripper,
Bohémien,
Criticaster,
Melancholicus.
Mullah Nasrudin als schrijverEen gemeenschappelijke kennis stelde mij voor aan Mullah Nasrudin. De kennis zei dat Nasrudin een groot schrijver was. En daarbij glimlachte hij veelbetekenend. Ik vroeg aan de Mullah: “Wat hebt u zoal geschreven?” Hij antwoordde: “Ik ben net klaar met Hamlet.”
Ik kon mijn oren niet geloven, dus ik stelde hem de vraag: “Hebt u ooit gehoord van William Shakespeare?”
De Mullah zei: “Dat is nu eigenaardig, want die vraag is me al eerder gesteld, toen ik Macbeth had geschreven.” En hij vroeg: “Wie is die William Shakespeare? Hij pleegt voortdurend plagiaat. Wat ik schrijf, schrijft hij ook.”
De strateeg: de Individualist
De strateeg of subpersoonlijkheid die op dominante wijze de bij de Vier passende strategie hanteert noem ik een Individualist. Hij is degene die er op gericht is om zich op unieke wijze in de wereld te profileren.
In het verhaal van Nasrudin als schrijver komt het vraagstuk van de Vier op ironische wijze voor het voetlicht. De strategie van de Vier is uiteindelijk gebaseerd op imitatie van de buitenwereld, het lijkt alleen maar uniek, maar is dat niet. Pas als hij in contact staat met zijn essentie kan hij oorspronkelijk werk leveren.
De Strategie van de Individualist
De Individualist heeft vanuit zijn essentie contact met zijn oorspronkelijkheid en zijn uniciteit en is sensitief, emotioneel intens en gereserveerd. Als strategie streeft de Individualist naar het verwerven van waardering door bijzonder te zijn. De Vier is het introspectieve, romantische type, met een groot invoelingsvermogen en gevoel voor schoonheid. De Individualist probeert vaak het ideaal, het onbereikbare te bereiken. De Vier als echte romanticus is in staat tot diep invoelen en inleven zowel in het sociale alsook in het kunstzinnige. Ze zijn avonturiers net als de Zeven, maar waar deze gericht is op avontuur in de buitenwereld, is de Vier gericht op innerlijk avontuur.
Vieren streven naar het imago: “Ik ben gevoelig, anders, uniek, zelfbewust, zacht, intuïtief, diepzinnig, eerlijk tegen mijzelf”.
De Individualist wordt meestal gewaardeerd vanwege:
- Sensitiviteit, invoelingsvermogen en belangstelling voor anderen.
- Originaliteit, creativiteit en eventuele kunstzinnigheid, unieke manieren om bijvoorbeeld het zakenleven te benaderen.
- Diepzinnigheid in de zin van nadenken over het leven.
De Schaduw van de Individualist
Naranjo noemt deze strategie: “Geluk zoeken door pijn”. De Vier neigt tot “zwemmen” in het pijnlijke gevoel van wat er allemaal aan hem ontbreekt en probeert dit krachtig te compenseren door onbereikbare dromen na te jagen. Die dromen worden, vanwege hun onrealistische karakter nooit bereikt. Dit kan tot een kwelling worden waardoor de Vier naar melancholie of depressiviteit neigt.
De spreekstijl is vaak weemoedig en/of klagend.
Stoot nogal eens af vanwege:
- Gebrek aan “realiteitszin”, dromerigheid, of zweverigheid, de neiging om het onbereikbare te willen bereiken.
- Emotionaliteit, onberekenbaarheid, wisselende stemmingen.
- Ongrijpbaarheid, oncontroleerbaarheid, ontevredenheid, onnodige rebellie.
De Vier komt tot bloei
Pas als de Vier de overlevingsstrategie laat vallen en terugkeert naar zijn essentie komt hij weer in contact met zijn oorspronkelijkheid, dan is de Vier op zijn best, oorspronkelijk, geïnspireerd, zeer creatief en een steun voor mensen in moeilijkheden.
In vogelvlucht:
- Bevrijd:
Is de Vier creatief in de zin van oorspronkelijk, sensitief naar anderen, met open oog voor de unieke kwaliteiten van die anderen. Vieren zijn vaak te vinden in creatieve beroepen. - Suboptimaal:
Streeft de Individualist er naar om anders te zijn dan anderen en daar waardering voor te krijgen van zichzelf en van anderen. - Vervormd:
De boodschap om anders dan anderen te zijn is opgenomen in het superego. Naarmate de Waarnemer meer geloof hecht aan de boodschap van het superego zal dit leiden tot een fanatiekere vorm van “Aan zichzelf trouw blijven”. Vieren neigen er toe “dramatische” conflicten te maken en het vervolgens weer goed te maken. - Ontaard:
Ernstige depressiviteit, zelfsabotage, preoccupatie met de dramatische, duistere kant van het leven.
Bron: www.enneastudies.com