De verschillende niveaus binnen enneagramtype 5
Binnen elk ennegramtype bestaan er verschillende niveau's. Dat betekent dat het zelfde type (totaal) verschillend gedrag kan vertonen.Het is nooit zo dat je elke dag hetzelfde niveau hebt, maar je kunt wel zeggen wat normaal gesproken je niveau is. Vergeet niet dat het enneagram niet meer is dan een hulpmiddel voor ontwikkeling om je type uiteindelijk te overstijgen. Naast de verschillende subtypen en vleugels kent dit type de volgende niveaus.
Afhankelijk van de situatie, de daarbij behorende mate van stress en het ontwikkelingsproces wat de Vijf heeft doorlopen kan deze zich op verschillende niveaus uiten.
Niveaus van ZIJN voor de Vijf
Ongezond, Niveau 1, Kern = Vergetelheid zoekend, zelfvernietigend
Denkend dat zij zich niet langer kunnen verdedigen tegen hun pijn en doodsangsten, verlangen ongezonde Vijven ernaar aan de werkelijkheid te ontsnappen. In sommige gevallen proberen zij dat te bereiken door psychotische instortingen of door schizoïde terugtrekking. Ze kunnen ook ontsnappen door te proberen zelfmoord te plegen.
Ongezond, Niveau 2, Kern = Dubbelhartig, opportunistisch
Vijven voelen zich zo klein en hulpeloos dat bijna alles ze bedreigend voorkomt. Zij laten zich meeslepen door duistere fantasieën en zonderlinge visies. Ze verzetten zich tegen alle hulp, verbergen zich voor mensen en zijn ten prooi aan ijlende nachtmerries en slapeloosheid. Zij kunnen hun op hol geslagen, malende gedachten niet meer stilzetten.
Ongezond, Niveau 3, Kern = Nihilistisch, excentriek
Ongezonde Vijven zijn bang dat zij niet capabel genoeg zijn om een plaats in de wereld te vinden, wat inderdaad zo zou kunnen zijn. Om enige zekerheid te verwerven, verbreken zij alle banden met de wereld en trekken zich terug in een geïsoleerde en in toenemende mate lege wereld. Ze worden diep sceptisch ten aanzien van het bestaan van het ‘goede’ in het universum. Ze verwerpen al hun behoeften op de allerfundamenteelste na, maar worden nog steeds door angst achtervolgd.
Gemiddeld, Niveau 4, Kern = Extreem, provocerend
Vijven zijn bang dat anderen de door hen gecreëerde niche zullen bedreigen en ze proberen daarom anderen uit alle macht af te wimpelen. Ze verfoeien het schijnbare zelfvertrouwen en de kalmte van anderen en mogen graag hun opvattingen ondermijnen. Hun eigen ideeën kunnen bizar en verontrustend zijn en zij schimpen op iedereen die hen niet kan begrijpen.
Gemiddeld, Niveau 5, Kern = Onthecht, gepreoccupeerd
Vijven maken zich bezorgd dat andermans behoeften hen van hun projecten zullen afleiden, dus sluiten zij zich af voor ‘inbreuken’ door hun mentale activiteit te intensiveren. Zij minimaliseren hun behoeften en worden fijnbesnaard, cerebraal en gesloten. Ze brengen meer tijd op zichzelf door en geven zich over aan gespeculeer en het uitwerken van alternatieve werkelijkheden.
Gemiddeld, Niveau 6, Kern = Conceptualiserend, voorbereidend
Vijven worden bang dat hun vaardigheden ontoereikend zijn en zij zich nog meer moeten voorbereiden alvorens zij hun plaats in de wereld kunnen innemen. Ze zijn op tal van terreinen onzeker over zichzelf en trekken zich liever terug in de veilige omgeving van hun hoofd. Ze studeren, oefenen en verzamelen meer kennis, middelen en vaardigheden.
Gezond, Niveau 7, Kern = Gefocust, innovatief
Vijven versterken hun zelfbeeld door een bepaald kennisgebied of vaardigheden te leren beheersen, waardoor ze menen competent en sterk te zijn. Ze zijn er niet opuit om met anderen te wedijveren; liever verkennen ze nieuwe ideeën en vormen. Hun ‘gespeel’ kan resulteren in oorspronkelijke ideeën, uitvindingen en kunst.
Gezond, Niveau 8, Kern = Opmerkzaam, scherpzinnig
Door zich op de omgeving te richten hopen Vijven voldoende zelfvertrouwen te vinden om erin te functioneren. Daarnaast proberen zij zich door het ontwikkelen van vaardigheden te verdedigen tegen hun basisangst. Zelfbeeld: Ik ben slim, nieuwsgierig en onafhankelijk.
Gezond, Niveau 9, Kern = Participerend, visionair
Vijven laten het geloof los dat zij gescheiden zijn van de omgeving, een waarnemer aan de zijlijn, en kunnen daardoor met vertrouwen in het leven participeren. Paradoxalerwijs verwezenlijken ze tevens hun basisverlangen: capabel en competent te zijn en in de wereld te kunnen leven. Ze zijn helder van geest, wetend, diepzinnig en meelevend.
Afhankelijk van de situatie, de daarbij behorende mate van stress en het ontwikkelingsproces wat de Vijf heeft doorlopen kan deze zich op verschillende niveaus uiten.
Niveaus van ZIJN voor de Vijf
Ongezond, Niveau 1, Kern = Vergetelheid zoekend, zelfvernietigend
Denkend dat zij zich niet langer kunnen verdedigen tegen hun pijn en doodsangsten, verlangen ongezonde Vijven ernaar aan de werkelijkheid te ontsnappen. In sommige gevallen proberen zij dat te bereiken door psychotische instortingen of door schizoïde terugtrekking. Ze kunnen ook ontsnappen door te proberen zelfmoord te plegen.
Ongezond, Niveau 2, Kern = Dubbelhartig, opportunistisch
Vijven voelen zich zo klein en hulpeloos dat bijna alles ze bedreigend voorkomt. Zij laten zich meeslepen door duistere fantasieën en zonderlinge visies. Ze verzetten zich tegen alle hulp, verbergen zich voor mensen en zijn ten prooi aan ijlende nachtmerries en slapeloosheid. Zij kunnen hun op hol geslagen, malende gedachten niet meer stilzetten.
Ongezond, Niveau 3, Kern = Nihilistisch, excentriek
Ongezonde Vijven zijn bang dat zij niet capabel genoeg zijn om een plaats in de wereld te vinden, wat inderdaad zo zou kunnen zijn. Om enige zekerheid te verwerven, verbreken zij alle banden met de wereld en trekken zich terug in een geïsoleerde en in toenemende mate lege wereld. Ze worden diep sceptisch ten aanzien van het bestaan van het ‘goede’ in het universum. Ze verwerpen al hun behoeften op de allerfundamenteelste na, maar worden nog steeds door angst achtervolgd.
Gemiddeld, Niveau 4, Kern = Extreem, provocerend
Vijven zijn bang dat anderen de door hen gecreëerde niche zullen bedreigen en ze proberen daarom anderen uit alle macht af te wimpelen. Ze verfoeien het schijnbare zelfvertrouwen en de kalmte van anderen en mogen graag hun opvattingen ondermijnen. Hun eigen ideeën kunnen bizar en verontrustend zijn en zij schimpen op iedereen die hen niet kan begrijpen.
Gemiddeld, Niveau 5, Kern = Onthecht, gepreoccupeerd
Vijven maken zich bezorgd dat andermans behoeften hen van hun projecten zullen afleiden, dus sluiten zij zich af voor ‘inbreuken’ door hun mentale activiteit te intensiveren. Zij minimaliseren hun behoeften en worden fijnbesnaard, cerebraal en gesloten. Ze brengen meer tijd op zichzelf door en geven zich over aan gespeculeer en het uitwerken van alternatieve werkelijkheden.
Gemiddeld, Niveau 6, Kern = Conceptualiserend, voorbereidend
Vijven worden bang dat hun vaardigheden ontoereikend zijn en zij zich nog meer moeten voorbereiden alvorens zij hun plaats in de wereld kunnen innemen. Ze zijn op tal van terreinen onzeker over zichzelf en trekken zich liever terug in de veilige omgeving van hun hoofd. Ze studeren, oefenen en verzamelen meer kennis, middelen en vaardigheden.
Gezond, Niveau 7, Kern = Gefocust, innovatief
Vijven versterken hun zelfbeeld door een bepaald kennisgebied of vaardigheden te leren beheersen, waardoor ze menen competent en sterk te zijn. Ze zijn er niet opuit om met anderen te wedijveren; liever verkennen ze nieuwe ideeën en vormen. Hun ‘gespeel’ kan resulteren in oorspronkelijke ideeën, uitvindingen en kunst.
Gezond, Niveau 8, Kern = Opmerkzaam, scherpzinnig
Door zich op de omgeving te richten hopen Vijven voldoende zelfvertrouwen te vinden om erin te functioneren. Daarnaast proberen zij zich door het ontwikkelen van vaardigheden te verdedigen tegen hun basisangst. Zelfbeeld: Ik ben slim, nieuwsgierig en onafhankelijk.
Gezond, Niveau 9, Kern = Participerend, visionair
Vijven laten het geloof los dat zij gescheiden zijn van de omgeving, een waarnemer aan de zijlijn, en kunnen daardoor met vertrouwen in het leven participeren. Paradoxalerwijs verwezenlijken ze tevens hun basisverlangen: capabel en competent te zijn en in de wereld te kunnen leven. Ze zijn helder van geest, wetend, diepzinnig en meelevend.