De Twee
Van Liefdevol Samenzijn naar Egocentrische EdelmoedigheidMullah Nasrudin en de Zen-koan
Mullah Nasrudin werd uitgenodigd om aan Zen deel te nemen. De Mullah had nog nooit van Zen gehoord, maar wilde graag iets nieuws leren. Nasrudin kreeg als meditatie de koan “Wat is het geluid van één klappende hand?”. De Mullah begreep er niets van. Toen kwam hij bij de meester om de voortgang na te gaan. Op het moment dat zij elkaar in de ogen keken stroomde een diepe ervaring van heelheid door beide en zij glimlachten naar elkaar. De meester vroeg kalm “Wat is het geluid van het klappen van één hand?” Nasrudin gaf hem daarop een luide klap in het gezicht. De meester vroeg verwonderd waarom hij dat deed. Nasrudin antwoordde: “Als u genoeg afstand tussen ons voelde om die vraag te stellen, was u meer in slaap dan ik, dus ik volgde mijn plicht om u wakker te maken”.
Essentie: Ontmoeting, OntmoetenAlmaas noemt deze essentie Heilige Wil of Heilige Vrijheid.
Ze bestaat uit gevoel voor mensen, respectvolle aandacht en omgang met elkaar. Oog voor de noden van anderen en van zichzelf. In die situatie het juiste weten te doen is een hoge vorm van vrijheid. Daadwerkelijk ontmoeten is geven en ontvangen in één beweging en is een buitengewoon subtiel proces.
In het verhaal van Mullah Nasrudin zien we dit prachtig verwoord. Nasrudin en de meester ontmoeten elkaar op dat oorspronkelijke niveau waarin geven en nemen één is. In een volledige ontmoeting is er geen afstand of afstandelijkheid meer en ook geen doel. De meester mist wat er gebeurt en stelt de vraag, hij is uit het hier-en-nu van de ontmoeting. Nasrudin lost op dat moment de koan op en geeft de meester een klap met één hand, een vriendendienst om de meester te wekken uit de illusie van afstand.
De Orde en de ervaringOp het niveau van relaties met andere mensen is iemand die vanuit deze essentie leeft onzelfzuchtig. Dat betekent niet als een dwaas alles weggeven wat je hebt, maar het ontbreken van egoïsme of egocentrisme in de handelingen van die persoon. Op het niveau van het individu in verhouding tot de kosmos blijkt in deze essentie dat de wil van de persoon en de kosmos een en hetzelfde te zijn. In het christendom wordt dit wel uitgedrukt met de woorden “Niet mijn wil maar Uw Wil geschiede”.
Een bijpassende piekervaring zou kunnen zijn:“Ik heb niets nodig, en hoef niets te geven, er is de werkzaamheid van Liefde en Ontmoeting en in volledige vrijheid doe ik wat nodig is voor het geheel.”
Archetypen: Eros, De Boeddha, De Christus, het Hart.
Eros is het symbool van de samenbindende krachten. Volgens de oude Griek Empedocles was Eros van oorsprong het koord of het serpent dat de ideale wereld samenbond, voordat die wereld uit elkaar viel en de wereld van verdeeldheid ontstond. Eros is hier het cement, de verbindende factor in de wereld. Later werd Eros de god van de relaties en van de Liefde. Verwante mannelijke goden van de Liefde zijn Tammuz, Adonis en Frey. Archetypen van de verlichte of spirituele Liefde als de verbindende factor tussen individu, samenleving en kosmos zijn: Boeddha, Christus en Krishna.
De Twee is ook de plek van het hart in het Enneagram in de zin van bijvoorbeeld: een open hart hebben, het hart op de juiste plaats hebben. Voor Christus is hier het meest toepasselijk de figuur van het Heilig Hart.
De Dwaling vanuit de Twee (nr. Riso en Hudson)De dwaling
Kinderen leven op jonge leeftijd nog in diepe verbinding met de omgeving. Bij het ongeboren kind is dit wel heel duidelijk in de verbinding via de navelstreng en het drijven in het vruchtwater. Moeder en kind zijn hier twee verschillende wezens en tegelijkertijd één geheel. Bij de geboorte ontstaat een eerste belangrijke scheiding van de omgeving.
De dwaling is uiteindelijk altijd precies het tegenovergestelde van de essentie, juist omdat het kind zich in die essentie niet gezien en bevestigd voelt. De essentie is hier in verbinding staan, waarbij al je wensen vervuld zijn, je bent immers integraal deel van het grote geheel.
De innerlijke wond
Op grond van de feedback of ontkennende reacties van de omgeving verneemt het kind niet“Je bent gewenst en bemind met al je behoeften”. Zo kan het kind tot de conclusie komen “Ik ben niet gewenst en ik mag geen eigen behoeften hebben”. Wat dan weer leidt tot het negatieve zelfbeeld “Ik ben niet waard om van te houden”. Deze pijnlijke conclusie wordt naar de achtergrond van het bewustzijn verbannen.
Het imago
Het kind is afhankelijk van de omgeving en zal zoeken naar een weg om ondanks de pijnlijke conclusie toch waardering en bevestiging van zijn omgeving te krijgen. Het gebruikt daarvoor zijn sensitiviteit wat binnen de Twee neerkomt op het op een of andere wijze voorzien in de behoefte van anderen. Vaak is dat anderen helpen, ondersteunen of verzorgen, soms neemt het meer de vorm aan van anderen verleiden. De vamp is hier een voorbeeld van.
Zo kan het kind komen tot het in zijn ogen nastrevenswaardig imago “Ik ben zorgzaam, onbaatzuchtig, hartelijk, begaan en liefdevol”.
De strategie
Zo tenslotte ontwikkelt het kind de strategie “Ik speel in op de behoeften van anderen, want dan ben ik iemand”.
De façade die voortvloeit uit het imago heeft als nevenverschijnsel arrogantie. Hoewel de grondslag is “ik ben niet waard om van te houden” zijn het imago en de strategie gericht op het zich beter voelen dan de ander “Jij hebt hulp nodig en ík help je”. Als de hulp wordt afgewezen, voelt de twee zich gekwetst en kan zelfs furieus worden.
Karakterisering, de Twee: de Verbinder
KARAKTERISERINGEN:
Helper,
Gever,
Ondersteuner,
Verzorger,
Dienstverlener,
Moeder,
Engelbewaarder,
Vader.
VERVORMINGEN:
Bemoeial,
Bediller,
Moederkloek,
Zuiger,
Vleier,
Verleider.
Mullah Nasrudin en onthechting
Een monnik sprak met nauw verholen trots tegen Mullah Nasrudin “Ik ben zó onthecht dat ik nooit aan mezelf denk, maar altijd aan anderen”.
Nasrudin antwoordde “Ik ben zó objectief dat ik naar mezelf kan kijken alsof ik een ander persoon ben; ik kan mij dan ook veroorloven aan mezelf te denken”.
De strateeg: de Verbinder
De strateeg of subpersoonlijkheid die op dominante wijze een bij de Twee passende strategie hanteert, noem ik de Verbinder. Hij is immers de persoon met een hoge emotionele intelligentie, het sociale, het verbinding maken en het omgaan met anderen staat centraal.
In het verhaal van Mullah Nasrudin wordt zogenaamde nederigheid aan de kaak gesteld. Als iemand meent zichzelf en zijn behoeften in te moeten leveren en allereerst aan anderen te moeten denken, dan is dat schijnheilig en waarschijnlijk een overlevingsstrategie.
De strategie van de Verbinder
De subpersoonlijkheid de Verbinder heeft het vermogen diepgaand anderen in te voelen en te ontmoeten. Als strategie streeft de Twee naar waardering van anderen door in te spelen op hun behoeften door bijvoorbeeld te helpen.
De Verbinder is het zorgzame, interpersoonlijk georiënteerde type. Tweeën zijn meestal vriendelijk, vrijgevig, gericht op anderen en dienstverlenend. Ze zien de kwaliteiten van anderen en kunnen hen daarin stimuleren.
Tweeën streven naar het imago: “Ik ben zorgzaam, onbaatzuchtig, attent, hartelijk, begaan, aardig, meelevend, liefdevol”.
De Verbinder wordt meestal positief gewaardeerd vanwege:
Naranjo karakteriseert de Verbinder als: “Egocentrische Edelmoedigheid”. De onderliggende gevoelens van tekort schieten worden gecompenseerd door een verheerlijkt zelfbeeld met bijpassende arrogantie. Als de hulp niet beantwoord wordt met waardering en genegenheid, dan kan de Twee veeleisend, heerszuchtig en manipulatief worden.
De spreekstijl is vaak verleidend, vleiend en raadgevend.
De Verbinder stoot nogal eens af vanwege:
In vogelvlucht:
Mullah Nasrudin werd uitgenodigd om aan Zen deel te nemen. De Mullah had nog nooit van Zen gehoord, maar wilde graag iets nieuws leren. Nasrudin kreeg als meditatie de koan “Wat is het geluid van één klappende hand?”. De Mullah begreep er niets van. Toen kwam hij bij de meester om de voortgang na te gaan. Op het moment dat zij elkaar in de ogen keken stroomde een diepe ervaring van heelheid door beide en zij glimlachten naar elkaar. De meester vroeg kalm “Wat is het geluid van het klappen van één hand?” Nasrudin gaf hem daarop een luide klap in het gezicht. De meester vroeg verwonderd waarom hij dat deed. Nasrudin antwoordde: “Als u genoeg afstand tussen ons voelde om die vraag te stellen, was u meer in slaap dan ik, dus ik volgde mijn plicht om u wakker te maken”.
Essentie: Ontmoeting, OntmoetenAlmaas noemt deze essentie Heilige Wil of Heilige Vrijheid.
Ze bestaat uit gevoel voor mensen, respectvolle aandacht en omgang met elkaar. Oog voor de noden van anderen en van zichzelf. In die situatie het juiste weten te doen is een hoge vorm van vrijheid. Daadwerkelijk ontmoeten is geven en ontvangen in één beweging en is een buitengewoon subtiel proces.
In het verhaal van Mullah Nasrudin zien we dit prachtig verwoord. Nasrudin en de meester ontmoeten elkaar op dat oorspronkelijke niveau waarin geven en nemen één is. In een volledige ontmoeting is er geen afstand of afstandelijkheid meer en ook geen doel. De meester mist wat er gebeurt en stelt de vraag, hij is uit het hier-en-nu van de ontmoeting. Nasrudin lost op dat moment de koan op en geeft de meester een klap met één hand, een vriendendienst om de meester te wekken uit de illusie van afstand.
De Orde en de ervaringOp het niveau van relaties met andere mensen is iemand die vanuit deze essentie leeft onzelfzuchtig. Dat betekent niet als een dwaas alles weggeven wat je hebt, maar het ontbreken van egoïsme of egocentrisme in de handelingen van die persoon. Op het niveau van het individu in verhouding tot de kosmos blijkt in deze essentie dat de wil van de persoon en de kosmos een en hetzelfde te zijn. In het christendom wordt dit wel uitgedrukt met de woorden “Niet mijn wil maar Uw Wil geschiede”.
Een bijpassende piekervaring zou kunnen zijn:“Ik heb niets nodig, en hoef niets te geven, er is de werkzaamheid van Liefde en Ontmoeting en in volledige vrijheid doe ik wat nodig is voor het geheel.”
Archetypen: Eros, De Boeddha, De Christus, het Hart.
Eros is het symbool van de samenbindende krachten. Volgens de oude Griek Empedocles was Eros van oorsprong het koord of het serpent dat de ideale wereld samenbond, voordat die wereld uit elkaar viel en de wereld van verdeeldheid ontstond. Eros is hier het cement, de verbindende factor in de wereld. Later werd Eros de god van de relaties en van de Liefde. Verwante mannelijke goden van de Liefde zijn Tammuz, Adonis en Frey. Archetypen van de verlichte of spirituele Liefde als de verbindende factor tussen individu, samenleving en kosmos zijn: Boeddha, Christus en Krishna.
De Twee is ook de plek van het hart in het Enneagram in de zin van bijvoorbeeld: een open hart hebben, het hart op de juiste plaats hebben. Voor Christus is hier het meest toepasselijk de figuur van het Heilig Hart.
De Dwaling vanuit de Twee (nr. Riso en Hudson)De dwaling
Kinderen leven op jonge leeftijd nog in diepe verbinding met de omgeving. Bij het ongeboren kind is dit wel heel duidelijk in de verbinding via de navelstreng en het drijven in het vruchtwater. Moeder en kind zijn hier twee verschillende wezens en tegelijkertijd één geheel. Bij de geboorte ontstaat een eerste belangrijke scheiding van de omgeving.
De dwaling is uiteindelijk altijd precies het tegenovergestelde van de essentie, juist omdat het kind zich in die essentie niet gezien en bevestigd voelt. De essentie is hier in verbinding staan, waarbij al je wensen vervuld zijn, je bent immers integraal deel van het grote geheel.
De innerlijke wond
Op grond van de feedback of ontkennende reacties van de omgeving verneemt het kind niet“Je bent gewenst en bemind met al je behoeften”. Zo kan het kind tot de conclusie komen “Ik ben niet gewenst en ik mag geen eigen behoeften hebben”. Wat dan weer leidt tot het negatieve zelfbeeld “Ik ben niet waard om van te houden”. Deze pijnlijke conclusie wordt naar de achtergrond van het bewustzijn verbannen.
Het imago
Het kind is afhankelijk van de omgeving en zal zoeken naar een weg om ondanks de pijnlijke conclusie toch waardering en bevestiging van zijn omgeving te krijgen. Het gebruikt daarvoor zijn sensitiviteit wat binnen de Twee neerkomt op het op een of andere wijze voorzien in de behoefte van anderen. Vaak is dat anderen helpen, ondersteunen of verzorgen, soms neemt het meer de vorm aan van anderen verleiden. De vamp is hier een voorbeeld van.
Zo kan het kind komen tot het in zijn ogen nastrevenswaardig imago “Ik ben zorgzaam, onbaatzuchtig, hartelijk, begaan en liefdevol”.
De strategie
Zo tenslotte ontwikkelt het kind de strategie “Ik speel in op de behoeften van anderen, want dan ben ik iemand”.
De façade die voortvloeit uit het imago heeft als nevenverschijnsel arrogantie. Hoewel de grondslag is “ik ben niet waard om van te houden” zijn het imago en de strategie gericht op het zich beter voelen dan de ander “Jij hebt hulp nodig en ík help je”. Als de hulp wordt afgewezen, voelt de twee zich gekwetst en kan zelfs furieus worden.
Karakterisering, de Twee: de Verbinder
KARAKTERISERINGEN:
Helper,
Gever,
Ondersteuner,
Verzorger,
Dienstverlener,
Moeder,
Engelbewaarder,
Vader.
VERVORMINGEN:
Bemoeial,
Bediller,
Moederkloek,
Zuiger,
Vleier,
Verleider.
Mullah Nasrudin en onthechting
Een monnik sprak met nauw verholen trots tegen Mullah Nasrudin “Ik ben zó onthecht dat ik nooit aan mezelf denk, maar altijd aan anderen”.
Nasrudin antwoordde “Ik ben zó objectief dat ik naar mezelf kan kijken alsof ik een ander persoon ben; ik kan mij dan ook veroorloven aan mezelf te denken”.
De strateeg: de Verbinder
De strateeg of subpersoonlijkheid die op dominante wijze een bij de Twee passende strategie hanteert, noem ik de Verbinder. Hij is immers de persoon met een hoge emotionele intelligentie, het sociale, het verbinding maken en het omgaan met anderen staat centraal.
In het verhaal van Mullah Nasrudin wordt zogenaamde nederigheid aan de kaak gesteld. Als iemand meent zichzelf en zijn behoeften in te moeten leveren en allereerst aan anderen te moeten denken, dan is dat schijnheilig en waarschijnlijk een overlevingsstrategie.
De strategie van de Verbinder
De subpersoonlijkheid de Verbinder heeft het vermogen diepgaand anderen in te voelen en te ontmoeten. Als strategie streeft de Twee naar waardering van anderen door in te spelen op hun behoeften door bijvoorbeeld te helpen.
De Verbinder is het zorgzame, interpersoonlijk georiënteerde type. Tweeën zijn meestal vriendelijk, vrijgevig, gericht op anderen en dienstverlenend. Ze zien de kwaliteiten van anderen en kunnen hen daarin stimuleren.
Tweeën streven naar het imago: “Ik ben zorgzaam, onbaatzuchtig, attent, hartelijk, begaan, aardig, meelevend, liefdevol”.
De Verbinder wordt meestal positief gewaardeerd vanwege:
- Zijn emotionele intelligentie, het vermogen om haarscherp aan te voelen wat anderen voelen en nodig hebben.
- Het met raad en daad klaar staan om anderen te ondersteunen of te helpen.
- Hun persoonlijk warmte en servicegerichtheid.
Naranjo karakteriseert de Verbinder als: “Egocentrische Edelmoedigheid”. De onderliggende gevoelens van tekort schieten worden gecompenseerd door een verheerlijkt zelfbeeld met bijpassende arrogantie. Als de hulp niet beantwoord wordt met waardering en genegenheid, dan kan de Twee veeleisend, heerszuchtig en manipulatief worden.
De spreekstijl is vaak verleidend, vleiend en raadgevend.
De Verbinder stoot nogal eens af vanwege:
- Het onzichtbaar houden van de eigen behoeften, waardoor er ongelijkheid en afstandelijkheid in de relatie is.
- De nauw verholen behoefte aan waardering waarmee ze soms “zuigen”.
- De neiging om zichzelf onmisbaar en anderen van zich afhankelijk te maken.
In vogelvlucht:
- Bevrijd:Is de Twee onzelfzuchtig zonder zichzelf en zijn behoeften in te leveren en een zegen voor zijn omgeving.
- Suboptimaal:
Wordt de Twee de Verbinder die anderen wil helpen volgens zijn innerlijk beeld over wat een goede helper hoort te doen. Dit doet hij vanuit het achterliggende streven om waardering van zichzelf, maar vooral van anderen te krijgen. - Vervormd:
Kan de Verbinder zich overal mee bemoeien en degene die geholpen” wordt steeds meer afhankelijk van zijn hulp maken. Een andere vorm is die van de notoire verleider of verleidster. - Ontaard:
Stalken, dwangmatig verleiden, dwangmatig seksueel gedrag vertonen.
Bron: www.enneastudies.com