De Vier Tepramenten
De Amerikaan Keirsey heeft ruim 30 jaar intensief gewerkt met de life skill-typering. Hij ontdekte dat er vier overkoepelende temperamenten zijn, gebaseerd op deze code. Deze temperamenten maken de typering iets gemakkelijker en beter controleerbaar. !!
Bepalen van temperament
Om je temperament te weten, moet je ten eerste vaststellen of je N (intuïtief) of S (sensorisch) bent. Stel je
bent N. Dan bepaal je vervolgens of je je intuïtie vooral richt op mensen/relaties (F = feeling) of op kennis/
kwesties (T = thinking). Je temperament is dan NF of NT.
Stel je bent S. In dat geval ga je toetsen of je je praktische inslag (= S) vooral herkent in combinatie met je
planmatigheid (J = judging) of met je losse, flexibele aanpak (P = perceiving). Je temperament is danSJ of SP.
Keirsey gaf de temperamenten dierennamen. Het voordeel hiervan is dat de herkenbaarheid en het gevoel voor
het temperament toeneemt. Nadeel is de associatie met astrologie en new-age. Die associatie blijft hier buiten
beschouwing. De namen zijn volstrekt symbolisch, Het gaat om de volgende dierennamen. !!
De Amerikaan Keirsey heeft ruim 30 jaar intensief gewerkt met de life skill-typering. Hij ontdekte dat er vier overkoepelende temperamenten zijn, gebaseerd op deze code. Deze temperamenten maken de typering iets gemakkelijker en beter controleerbaar. !!
Bepalen van temperament
Om je temperament te weten, moet je ten eerste vaststellen of je N (intuïtief) of S (sensorisch) bent. Stel je
bent N. Dan bepaal je vervolgens of je je intuïtie vooral richt op mensen/relaties (F = feeling) of op kennis/
kwesties (T = thinking). Je temperament is dan NF of NT.
Stel je bent S. In dat geval ga je toetsen of je je praktische inslag (= S) vooral herkent in combinatie met je
planmatigheid (J = judging) of met je losse, flexibele aanpak (P = perceiving). Je temperament is danSJ of SP.
Keirsey gaf de temperamenten dierennamen. Het voordeel hiervan is dat de herkenbaarheid en het gevoel voor
het temperament toeneemt. Nadeel is de associatie met astrologie en new-age. Die associatie blijft hier buiten
beschouwing. De namen zijn volstrekt symbolisch, Het gaat om de volgende dierennamen. !!
De Bever: sensorisch/judging (SJ) Enneatype 6 ,7,8
Je bent praktisch ingesteld. Je werkt graag aan de hand van een plan of planning. Je werkt behoorlijk door, maakt de dingen af en het gaat je vooral om het praktisch nut van wat je doet. Je wilt wel eens lange werkdagen maken. Je houdt ervan de dingen goed te organiseren en je zoekt het concrete in je leven. Zo vind je het prettig om duidelijke aanwijzingen te krijgen. Regelmatig vraag je je af waarom niet iedereen de dingen aanpakt op jouw manier. Dat kan je kriegel maken. Als partner zoek je een helpmate. Iemand die op een bepaalde, duidelijke manier je hulp nodig heeft zodat je die concrete en misschien wel zichtbare hulp ook kunt bieden. Je lichaamstaal kenmerkt zich door: - hakkende bewegingen met de vlakke hand(en) - aanval met de uitgestoken wijsvinger - bezorgde, serieuze oogopslag bij spanning (vaak rimpels tussen de ogen) - modieuze en verantwoorde kleding, niet overdreven kostbaar Keirsey noemt de SJ’s Bevers, omdat ze net als bevers hard werken, samenwerken en zich richten op praktisch nut. Je kunt ook aan bijen of mieren denken. |
De Vos: sensorisch/Perceiving (SP)
Enneatype 1,5,9,2 Je manier van werken is slim, met afwisseling tussen piekprestaties en momenten van rust en ontspanning. Je wisselt werken en ‘spelen’ af. Een beetje uitdagen, een beetje stoer doen, daar houd je wel van. Ook houd je van uitdagingen in je werk zodat er af en toe wat te ‘jagen’ valt. De dingen organiseren doe je als het nodig is en je bent keer op keer in staat de eerder gedane keuze te herzien als de situatie daar om vraagt. Als partner zoek je een playmate. Iemand met wie je je ‘spel’ kunt delen en die, net als jij, werkt om te leven. Je lichaamstaal kenmerkt zich door: - omgedraaide ‘rap’handen, alsof je je ringen laat zien - soepele, atletische bewegingen - een stoere houding juist bij stress - (zeer) modieuze kleding Keirsey herkent in de SP’s de Vossen, omdat deze dieren bekend staan om hun slimme, speelse benadering van het leven. Net als tijgers of katten wisselen Vossen hun inspanningen af met momenten van rust en ontspanning. |
De Dolfijn: intuïtief/feeling (NF) Enneatype 2,3,4,7,9
Je leven draait om mensen. Zowel thuis als op je werk ben je op de mensen om je heen gericht. Harmonie in relaties vind je belangrijk en op je werk wil je niet alleen effectief teamwork, maar ook prettig teamwork. Je ervaart warmte voor mensen en wil dat gevoel ook uiten. Je vraagt je regelmatig af waarom er zo veel conflicten zijn. Je benadert kwesties conceptueel en abstract en vooral in de drijfveren van de mensen om je heen heb je groot inzicht. Als partner zoek je een soulmate. Iemand met wie je je gevoelens en gedachten kunt delen en die, net als jij, zoekt naar essentie. Je lichaamstaal heeft de volgende kenmerken: - gevouwen handen (‘bidden’) - samenkomende handen - cirkels met de armen - onder stress glimlachen Keirsey noemde de NF’s Dolfijnen omdat ze, net als deze dieren hulpvaardig, lief en intelligent zijn. Je kunt ook denken aan walvissen, beertjes of herten. !! |
De Uil: intuïtief/thinking (NT)
Enneatype 1,3,5,8 Je leven draait nu meer om kwesties, kennis, logica. Je benadert deze kwesties vanuit concepten en abstracties. Razendsnel doorzie je de verbanden en je praat daar dan graag over. Je vindt het prettig tijd te stoppen in het vergaren van meer kennis om zo je inzichten verder uit te diepen en uiteindelijk al je kennis toe te passen. Regelmatig vraag je je af waarom mensen vaak zo om de hete brei heen draaien en niet gewoon de waarheid vertellen. Je herkent bij jezelf een krachtige, soms confronterende discussiestijl daar waar je weet dat je gelijk hebt. Als partner zoek je een thinkmate. Iemand met wie je je theorieën en gedachten kunt delen en die, net als jij, zoekt naar de antwoorden. Je lichaamstaal is als volgt: - ‘praten’ met de vingertoppen - vingertoppen bij elkaar ‘de was ophangen’ - trotse en rechte houding; bijna houterig de vergelijking met Uilen ziet Keirsey, omdat NT’s net als Uilen slim zijn, hoog vliegen en een scherpe blik hebben. Denk ook aan haviken of apen. |
De ervaring leert dat vooral de handgebaren een behoorlijke indicatie geven van het temperament dat iemand
heeft. Train jezelf gedurende enkele dagen om, tijdens je gesprekken, je bewust te zijn van je gebaren. Herken
je de hakkende beweging? Dan is je temperament mogelijk SJ (Bever). Ontdek je gespreide handen alsof je je
sieraden laat zien? Dan ben je misschien een Vos (SP). Houd je je handen gevouwen en vaak bij elkaar? Dan is
je temperament vast die van de Dolfijn (NF). Of ‘spreek’ je met je vingertoppen? Onderzoek dan de mogelijkheid
van het temperament van de Uil (NT). En ook hier geldt dat je ongetwijfeld alle gebaren wel eens herkent bij
jezelf. Als het goed is, is echter een type gebaar je favoriet.
heeft. Train jezelf gedurende enkele dagen om, tijdens je gesprekken, je bewust te zijn van je gebaren. Herken
je de hakkende beweging? Dan is je temperament mogelijk SJ (Bever). Ontdek je gespreide handen alsof je je
sieraden laat zien? Dan ben je misschien een Vos (SP). Houd je je handen gevouwen en vaak bij elkaar? Dan is
je temperament vast die van de Dolfijn (NF). Of ‘spreek’ je met je vingertoppen? Onderzoek dan de mogelijkheid
van het temperament van de Uil (NT). En ook hier geldt dat je ongetwijfeld alle gebaren wel eens herkent bij
jezelf. Als het goed is, is echter een type gebaar je favoriet.